این هنوز از نتایج سحر است!

پایگاه رهنما :

انقلاب اسلامی فصل نوینی در تاریخ جهان بود و می‌توان دوران پس از انقلاب اسلامی را، «دوران جدید عالم» خواند؛ دورانی که دین دوباره به عرصه‌ی اجتماع و حکمرانی آمد. یکی از شئون مهم جوامع نیز اقتصاد است. در اقتصاد، انقلاب اسلامی راه سومی را به دنیا عرضه کرد؛ راهی غیر از سوسیالیسم یا لیبرال-دموکراسی غربی. رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خود با نخبگان و استعدادهای برتر علمی، به‌رغم یادآور شدنِ این مهم، با ذکر این نکته که «ما در آرایه‌های گوناگونِ این راه یک‌قدری کندی کرده‌ایم»، فرمودند: «چهل سال، زمان زیادی برای حرکت یک نظام و رسیدن به یک تمدّن نیست». با مرور تاریخ می‌توان دید که غربی‌ها نیز از آغاز حرکت تمدن‌سازی، چهار-پنج قرن با مشکلات دست‌و‌پنجه نرم کردند؛ بنابراین ما باید 40 سال نخست انقلاب را در ظرف زمان و مکان خود بسنجیم و ببینیم آیا در حوزه‌ی اقتصاد، با وجود مشکلات بسیار، پیشرفتی داشتیم یا خیر.
آغاز از زیر صفر
با شروع انقلاب اسلامی، اقتصاد از زیر صفر شروع شد. بر اساس گزارش فایننشال تایمز، محمدرضا پهلوی در سال آخر حکومت خود، 35 میلیارد دلار از ایران خارج کرد. برای اینکه این میزان، به پول امروز ملموس باشد، می‌توان هر دلار را 10 هزار تومان فرض کرد و به پول امروز، این دزدی بزرگ محمدرضا پهلوی را محاسبه کرد. با این حساب، تنها پولی که شخص شاه به دلار از کشور خارج کرده، برابر با 350 هزار میلیارد تومان است. علاوه بر این، پرویز راجی –سفیر ایران در بریتانیا در زمان پهلوی دوم- نیز در کتاب «شوکراس» خود ذکر می‌کند که فرح پهلوی در همان ایام، هواپیمایی پر از طلا، جواهرات و اشیای عتیقه از کشور خارج کرد که میزانِ این خروج سرمایه نیز تقریباً معادل همان 350 هزار میلیارد تومان است.
علاوه بر این‌ها آبراهامیان نیز، در کتاب «ایران؛ بین دو انقلاب» نقل می‌کند که اطرافیان شاه (امثال شریف‌امامی، ارتشبد اویسی، نمازی، آموزگار و ...) نیز چند ده میلیون دلار از کشور خارج کردند. اگر کسی یک کتاب اقتصاد کلان را مطالعه کرده باشد، می‌داند که رشد و پیشرفت اقتصاد به «سرمایه» وابسته است و این حجم عظیمِ خروج سرمایه از کشور، می‌توانست منجر به فروپاشی اقتصاد ایران برای همیشه باشد. علاوه بر این در همان سال‌های آغازین انقلاب نیز، کشور با 8 سال جنگ تحمیلی مواجه شد؛ جنگی که قاعدتاً بر اقتصاد اثر منفی زیادی گذاشت. همچنین از همان ابتدای انقلاب، بیش از 40 سال است که کشور با تحریم‌های اقتصادی مواجه است. این وضعیت بُعد اقتصادی کشور در نقطه‌ی آغاز تلاش برای تحقق تمدن نوین اسلامی بود؛ تلاشی با شروع از زیر صفر!
تلاش جهادی در 40 سال نخست
با وجود مشکلاتی که در آغاز انقلاب اسلامی، پیش روی اقتصاد نوپای انقلاب بود و با وجود 8 سال جنگ نظامی و چهل سال جنگ اقتصادی، تلاش جهادی نیروهای انقلاب باعث شد وضعیت رفاه عمومی رو به رشد باشد. بر اساس آمارهای صندوق بین‌المللی پول، درآمد سرانه (بر اساس برابری قدرت خرید) ابتدای انقلاب به‌طور متوسط 6000 دلار در سال بود. این در حالی است که آخرین آمار (آمار سال 2018) به 20000 دلار در سال رسید؛ یعنی –به‌طور متوسط- رفاه و قدرت خرید عموم مردم در این چهل سال، بیش از 3 برابر شد. این رشد رفاه، در دسترسی عموم مردم به آب آشامیدنی سالم، برق، گاز، اینترنت پرسرعت، تلفن همراه، اتومبیل شخصی و ... به‌وضوح دید.
همچنین بر اساس آمارهای بانک جهانی، فقر مطلق نیز که پیش از انقلاب 35% بود تا سال 2014 به نزدیک 3% رسید. رشد شاخص توسعه‌ی انسانی (که مرکب از درآمد، آموزش و بهداشت) است، با پیش از انقلاب اصلاً قابل قیاس نیست. این را می‌توان از رشد قابل‌توجه بخش آموزش (توسعه‌ی کمیت و کیفیت آموزش عالی) و بهداشت (رشد تعداد بیمارستان‌ها و پزشکان عمومی و متخصص) دید. البته ممکن است این تصور ایجاد شود که این پیشرفت‌ها، به رشد تکنولوژی -که پدیده‌ای جهانی است- مرتبط باشد و نتوان آن را نتیجه‌ی ساختار اقتصادی جمهوری اسلامی دانست. مقایسه‌ی رشد رفاه و متوسط قدرت خرید مردم ایران با کشورهای مشابه منطقه نشان می‌دهد که این تصور صحیح نیست.
طلیعه‌ی تمدن نوین اسلامی
به‌طور مثال آرژانتین، بااینکه با جنگ‌های اقتصادی و نظامی ما مواجه نبود، رشد رفاه در این کشور مشابه کشور ماست. در کشورهای همسایه نیز، آمارهای صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد که مثلاً رفاه اقتصادی در ارمنستان و تاجیکستان در ادوار مختلف کمتر از یک‌سوم رفاه در ایران بوده و سرعت پیشرفت در این کشورها نیز –باوجود تمام فشارها علیه کشورمان- بسیار پایین‌تر از رشد اقتصادی در ایران است؛ بنابراین گر چه بنا به فرموده‌ی رهبر معظم انقلاب در دیدار با نخبگان، در حوزه‌ی اقتصاد کندی و کاستی‌هایی وجود داشته است، اما در چهل سال گذشته رشد اقتصادی در جمهوری اسلامی مصداق همان دست‌و‌پنجه نرم کردن با مشکلاتی است که در دهه‌های آغازین هر تمدنی وجود دارند و در این دست‌و‌پنجه نرم‌کردن‌ها، جمهوری اسلامی موفق حاضر شده است؛ بنابراین می‌توان گفت: این هنوز از نتایج سحر است، باش تا صبح دولتش بدمد!